Anaç Özellikleri
Kiraz ve Vişne Klon Anaçları
Maxma 14
Prunus mahaleb ve Prunus avium melezi bir kiraz anacıdır. Üzerine aşılanan çeşidin gelişimini %20-30 hızlandırır ve erken verime yatırır. Kuş kirazı(Mazard)anacının %70-75 i kadar ağaç taç haçmi oluşturur. İyi drenajı olan toprakları sever ve ağır topraklarda gelişimi iyi değildir. Yarı nemli bölgeleri ve buharlaşma oranını fazla, yağışın az olduğu bölgeleri sever. Soğuklara dayanıklı bir anaçtır. Phytophtora kök çürüklüğü ve Agrobacterium kök kanserine hassas olup Pseudomonas (dal kanseri ve çürüklük)’a karşı dayanıklıdır.
Cab 6P
Kiraz çeşitleri ile uyumlu ve kolay aşılanıp aşı tutma oranı yüksek olan bir anaçtır. Kuş kirazı(Mazard)anacının %50-60 ı kadar ağaç taç haçmi oluşturur Sık dikim ile birim alana düşen verimi arttırma, erken verime yatırma ve meyve kalitesini arttırma gibi özellikleri vardır. Ağır ve geçirgenliği az olan topraklar için uygundur. Kireçli topraklara dayanıklı ve söküp tekrar dikmeye uygundur. Soğuklara dayanıklı bir anaçtır. Armillaria (ateş yanıklığı)’na hassastır. Verticillium solgunluğu, Phytophtora çürüklüğü ve Agrobacterium (kök kanseri) ‘ne karşı toleranslıdır.
SL 64
Mahalep kökenli bir yarı bodur anaçtır. Mahalep çöğürünün %75-80 i kadar gelişme göstermektedir. Kurak, kumlu, çakıllı taşlı, kireçli topraklara ve havalanması iyi nispeten ağır topraklara da uyum gösterebilir. Yorgun topraklarda da kullanılabilir.
Kuş Kirazı
Ülkemizde yaygın olarak kullanılan bir tohum anacıdır. Soğuklara dayanıklıdır. Verimli, derin, tınlı, geçirgen toprakları tercih eder. pH’ı yüksek, kireçli topraklarda kullanılmamalıdır. Büyük taç yapmaya meyillidir. Bu sebeple dikimden itibaren alçaktan taçlandırma ve geniş açılı dallandırma yapılmalıdır. Yaz aylarında su ihtiyacı yüksektir.
Mahlep
Sulama imkânı olmayan, çakıllı, kumsal arazilerde kullanılması önerilecek bir anaçtır. Kuş kirazına göre daha küçük taç oluşturur. Kuş kirazına göre kirece daha dayanıklıdır. Taban suyu yüksek arazilerde zarar görür.
Erik ve Kayısı Klon Anaçları
Myrobolan C29
Yaygın kullanılan yarı bodur bir anaçtır. Kayısı anacı olarak da kullanılmaktadır. Ağır ve kireçli(%8-9 aktif kireç) topraklara dayanıklıdır. Kök ur nematoduna toleranslıdır.Yüksek verimli bir anaçtır. Yorgun topraklara da uyum sağlayabilmektedir. Çöğür anacının %70-80’ni kadar gelişme göstermektedir. Dikim mesafeleri; sıra üzeri 3-3,5m sıralar arası 4,5-5 m aralık ve mesafeler uygulanabilir.
Pixy
İngiltere’de East Malling Araştırma İstasyonu tarafından St. Julien d’Orleans klon populasyonu arasında bodur anaç olarak elde edilmiştir. Vegetatif olarak (odun çelikleri ile) üretilen bu anaç üzerine aşılı erik çeşitleri erken meyveye yatmakta, daha iri meyveli ve şeker oranı yüksek meyve oluşturmaktadır. Pixy, St.Julien anacına göre % 30 oranında bodurluk sağlamaktadır.
Yabani Erik
Ülkemizde yaygın olarak kullanılan tohum anacıdır. Ağır ve nemli topraklarda olduğu kadar hafif ve kumlu topraklarda da iyi büyürler. Kök ur nematoduna hassas fakat kök boğazı çürüklüğüne karşı dayanıklıdır.
Armut ve Ayva Klon Anaçları
OHF 333
ABD Oregon eyaletinde Old Home x Farmigdale armut çeşitlerinin melezlenmesi ile elde edilmiştir. Standart armut çöğür anacının %55-60 ı arasında ağaç taç hacmi oluşturur. Ateş yanıklığı (Erwinia amylovora) bakteriyel hastalığına dayanıklı, armut pamuklu bitine(Eriosoma Lanigerum) hassastır. Ağır topraklara kısmen dayanıklı olup, kireç oranının yüksek olduğu topraklarda bu anaç kullanılmamalıdır. Üzerindeki çeşidin verimine olumlu yönde etki eder. Bu anaç üzerine aşılı çeşitlerle kurulacak bahçelerde sıra üzeri 3-3,5 m sıralar arası 4,5-5 m aralık ve mesafeler uygulanabilir. Kordon terbiye sistemi uygulanacaksa sıra üzeri dikim mesafesi 1,2-1,5m ye düşürülebilir.
Ba 29
Ayva kökenli yarı bodur bir anaçtır. Standart armut çöğür anacının %55 i kadar ağaç taç hacmi oluşturur. Elmada kullanılan M9 anacı gibi sık dikime uygundur. Ateş yanıklığı (Erwinia amylovora) na kısmen hassas, kloroz, soğuk ve kuraklığa hassastır.
Quince A
Ayva kökenli yarı bodur bir anaçtır. Yabani armudun %30-50’si büyüklüğünde ağaçlar oluşturur. Kireçli topraklarda ve kloroza hassastırlar. Elmada kullanılan M9 anacı gibi sık dikime uygundur
Yabani Armut
Tohum anacıdır. Kuraklığa ve fazla toprak nemine toleranslıdır. Derin, geçirgen ve tınlı topraklar için uygundurlar.
Şeftali Nektarin ve Badem Klon Anaçları
GF 677
Şeftali ve badem melezi bir anaç olup Fransa da INRA araştırma enstitüsünde geliştirilmiştir. Avrupa’da en yaygın kullanılan anaçtır. Kısıtlı sulama şartlarında ve kireçli (% 11 aktif kireç) araziler için uygundur. Killi ve su tutan topraklara önerilmez. Şeftali ağacı sökülen yere hemen şeftali fidanı önerilmezken GF 677 anacı üzerine aşılı şeftali fidanı dikilebilir. Aşı uyuşması iyi olup üzerindeki çeşidin verimini olumlu etkiler.
Cadaman
GF 677 anacına göre daha zayıf gelişmektedir. Kök ur nematodlarına dayanıklıdır. Organik maddece fakir, zayıf bünyeli kireçli ve pH’ı yüksek topraklarda kullanılabilir. Ağır taban suyu yüksek topraklara önerilmez ancak taban suyuna GF677 anacından daha fazla dayanır. Şeftali ağacı sökülen yere hemen şeftali fidanı önerilmezken Cadaman anacı üzerine aşılı şeftali fidanı dikilebilir. Üzerindeki çeşidin erken meyveye yatmasını sağlar meyve iriliği ve rengi üzerine olumlu etki eder. Son yıllarda başta Avrupa olmak üzere kullanımı yaygınlaşmaktadır
Garnem (G x N)
Kuvvetli gelişen toprağa bağlanması iyi olan bir anaçtırGF 677 anacı taban suyu yüksek, drenajı iyi olmayan topraklarda asfeksi (kök boğulması)nedeniyle kurumakta, GN anaçları ise Myronbolon (erik)geni taşıdığı için ağır topraklara da uyum sağlamaktadır. Kök ur nematodlarına dayanıklıdır. Yorgun arazilere dikim yapılabilir
Nemaguard
Nemaguard: Kendine verimli nemaguard adı verilen ağaçlardan elde edilmişlerdir. Nematodlara (Melodogyne incognita agrita, M. javanica) dayanıklı, tüm çeşitlerle uyuşması (affinite) iyi, ancak kloroza karşı hassastırlar.
Elma Klon Anaçları
M 9
Üzerindeki çeşidi erken meyveye yatırması ve meyve iriliğini arttırması yönünden mükemmel olması nedeniyle en yaygın kullanılan elma klon anacıdır. Kış soğuklarına ve ağır bünyeli toprak şartlarına dayanıklı olmakla birlikte taban suyu yüksek durgun su bulunan topraklara hassastır.Kök boğazı çürüklüğü(Phytophytora spp) ne dayanıklı fakat ateş yanıklığı(Erwinia amylovora) ve pamuklu bite(Eriosoma Lanigerum) hassastır. Standart çöğür anacının %25-30 u kadar gelişir. Tam verime yattığında bu anaç üzerinde bir elma ağacı 2,5-3m yüksekliğinde taç oluşturur. Kök sisteminin çok hassas ve kırılgan olması sebebiyle mutlaka destek sistemine ihtiyaç duyar. Bu anaç üzerinde dikim mesafeleri sıra üzeri 1-1,2m sıra arası 4 m olacak şekilde dikilebileceği gibi sıra üzeri 40 cm sıra arası mesafe 3m ye kadar düşürülebilir. Bu anaç üzerinde 2-3 yaşlarında 500-1500kg, 5-6 yaşlarında 5-6 ton, tam verim çağı olan 7 ve sonraki yıllarda 9-10 ton ürün almak mümkündür.
M 26
Standart çöğür anacının %35 i kadar gelişen ağaçlar oluşturmaktadır. Üzerindeki çeşidi erken meyveye yatırır. Kış soğuklarına dayanıklı bir anaç olup özellikle spur çeşitler aşılanarak ve destek sistemi kurularak yüksek verimli bahçeler kurulabilir
MM 106
Yarı bodur bir anaçtır. Standart çöğür anacın %50-60’ı kadar gelişir. Kök boğazı çürüklüğü(Phytophytora spp) ne hassas fakat ateş yanıklığı(Erwinia amylovora) ve pamuklu bite(Eriosoma Lanigerum) dayanıklıdır. Ağır bünyeli ve iyi drene edilmemiş topraklarda önerilmemektedir. Kök sistemi iyi geliştiği için desteğe ihtiyaç duymaz. Dikim mesafeleri standart çeşitler aşılandığında sıra üzeri 2-2,5m sıralar arası 3,5-4m spur çeşitler aşılandığında sıra arası 1m ye kadar dikim yapılabilir.
MM 111
Kuvvetli gelişen anaçlardan olup standart çöğür anacının %75-80’i kadar gelişirler. Kuvvetli kök sistemi geliştirdiği için destek sistemine gerek duymaz.Pamuklu bite(Eriosoma Lanigerum) dayanıklı olup, kısmi sulama şartlarında ve kumlu tınlı topraklar için ideal bir anaçtır.Dikim mesafeleri Spur çeşitler aşılandığında sıra üzeri 2-2,5m sıralar arası 4m, standart çeşitler aşılandığında ise sıra üzeri 3-3,5m sıralar arası 4,5-5m olarak dikilebilir
Yabani Elma
Ülkemizde geleneksel olarak kullanılan tohum anacıdır. Kuvvetli çeşitler aşılandığında kuvvetli ağaçlar oluştururlar. Yarı bodur olarak gelişen çeşitler (Scarlet Spur, Red Chief, Starkspur Golden Del. gibi) aşılandığında %30–35 bodurlaşma gözlenir. Çöğür anaçlar kıraç, sulama imkânı az olan ve zayıf topraklarda tercih edilmesi daha doğrudur.
Hastalıklar
Kiraz ve Vişne Klon Anaçları
Maxma 14
Prunus mahaleb ve Prunus avium melezi bir kiraz anacıdır. Üzerine aşılanan çeşidin gelişimini %20-30 hızlandırır ve erken verime yatırır. Kuş kirazı(Mazard)anacının %70-75 i kadar ağaç taç haçmi oluşturur. İyi drenajı olan toprakları sever ve ağır topraklarda gelişimi iyi değildir. Yarı nemli bölgeleri ve buharlaşma oranını fazla, yağışın az olduğu bölgeleri sever. Soğuklara dayanıklı bir anaçtır. Phytophtora kök çürüklüğü ve Agrobacterium kök kanserine hassas olup Pseudomonas (dal kanseri ve çürüklük)’a karşı dayanıklıdır.
Cab 6P
Kiraz çeşitleri ile uyumlu ve kolay aşılanıp aşı tutma oranı yüksek olan bir anaçtır. Kuş kirazı(Mazard)anacının %50-60 ı kadar ağaç taç haçmi oluşturur Sık dikim ile birim alana düşen verimi arttırma, erken verime yatırma ve meyve kalitesini arttırma gibi özellikleri vardır. Ağır ve geçirgenliği az olan topraklar için uygundur. Kireçli topraklara dayanıklı ve söküp tekrar dikmeye uygundur. Soğuklara dayanıklı bir anaçtır. Armillaria (ateş yanıklığı)’na hassastır. Verticillium solgunluğu, Phytophtora çürüklüğü ve Agrobacterium (kök kanseri) ‘ne karşı toleranslıdır.
SL 64
Mahalep kökenli bir yarı bodur anaçtır. Mahalep çöğürünün %75-80 i kadar gelişme göstermektedir. Kurak, kumlu, çakıllı taşlı, kireçli topraklara ve havalanması iyi nispeten ağır topraklara da uyum gösterebilir. Yorgun topraklarda da kullanılabilir.
Kuş Kirazı
Ülkemizde yaygın olarak kullanılan bir tohum anacıdır. Soğuklara dayanıklıdır. Verimli, derin, tınlı, geçirgen toprakları tercih eder. pH’ı yüksek, kireçli topraklarda kullanılmamalıdır. Büyük taç yapmaya meyillidir. Bu sebeple dikimden itibaren alçaktan taçlandırma ve geniş açılı dallandırma yapılmalıdır. Yaz aylarında su ihtiyacı yüksektir.
Mahlep
Sulama imkânı olmayan, çakıllı, kumsal arazilerde kullanılması önerilecek bir anaçtır. Kuş kirazına göre daha küçük taç oluşturur. Kuş kirazına göre kirece daha dayanıklıdır. Taban suyu yüksek arazilerde zarar görür.
Erik ve Kayısı Klon Anaçları
Myrobolan C29
Yaygın kullanılan yarı bodur bir anaçtır. Kayısı anacı olarak da kullanılmaktadır. Ağır ve kireçli(%8-9 aktif kireç) topraklara dayanıklıdır. Kök ur nematoduna toleranslıdır.Yüksek verimli bir anaçtır. Yorgun topraklara da uyum sağlayabilmektedir. Çöğür anacının %70-80’ni kadar gelişme göstermektedir. Dikim mesafeleri; sıra üzeri 3-3,5m sıralar arası 4,5-5 m aralık ve mesafeler uygulanabilir.
Pixy
İngiltere’de East Malling Araştırma İstasyonu tarafından St. Julien d’Orleans klon populasyonu arasında bodur anaç olarak elde edilmiştir. Vegetatif olarak (odun çelikleri ile) üretilen bu anaç üzerine aşılı erik çeşitleri erken meyveye yatmakta, daha iri meyveli ve şeker oranı yüksek meyve oluşturmaktadır. Pixy, St.Julien anacına göre % 30 oranında bodurluk sağlamaktadır.
Yabani Erik
Ülkemizde yaygın olarak kullanılan tohum anacıdır. Ağır ve nemli topraklarda olduğu kadar hafif ve kumlu topraklarda da iyi büyürler. Kök ur nematoduna hassas fakat kök boğazı çürüklüğüne karşı dayanıklıdır.
Armut ve Ayva Klon Anaçları
OHF 333
ABD Oregon eyaletinde Old Home x Farmigdale armut çeşitlerinin melezlenmesi ile elde edilmiştir. Standart armut çöğür anacının %55-60 ı arasında ağaç taç hacmi oluşturur. Ateş yanıklığı (Erwinia amylovora) bakteriyel hastalığına dayanıklı, armut pamuklu bitine(Eriosoma Lanigerum) hassastır. Ağır topraklara kısmen dayanıklı olup, kireç oranının yüksek olduğu topraklarda bu anaç kullanılmamalıdır. Üzerindeki çeşidin verimine olumlu yönde etki eder. Bu anaç üzerine aşılı çeşitlerle kurulacak bahçelerde sıra üzeri 3-3,5 m sıralar arası 4,5-5 m aralık ve mesafeler uygulanabilir. Kordon terbiye sistemi uygulanacaksa sıra üzeri dikim mesafesi 1,2-1,5m ye düşürülebilir.
Ba 29
Ayva kökenli yarı bodur bir anaçtır. Standart armut çöğür anacının %55 i kadar ağaç taç hacmi oluşturur. Elmada kullanılan M9 anacı gibi sık dikime uygundur. Ateş yanıklığı (Erwinia amylovora) na kısmen hassas, kloroz, soğuk ve kuraklığa hassastır.
Quince A
Ayva kökenli yarı bodur bir anaçtır. Yabani armudun %30-50’si büyüklüğünde ağaçlar oluşturur. Kireçli topraklarda ve kloroza hassastırlar. Elmada kullanılan M9 anacı gibi sık dikime uygundur
Yabani Armut
Tohum anacıdır. Kuraklığa ve fazla toprak nemine toleranslıdır. Derin, geçirgen ve tınlı topraklar için uygundurlar.
Şeftali Nektarin ve Badem Klon Anaçları
GF 677
Şeftali ve badem melezi bir anaç olup Fransa da INRA araştırma enstitüsünde geliştirilmiştir. Avrupa’da en yaygın kullanılan anaçtır. Kısıtlı sulama şartlarında ve kireçli (% 11 aktif kireç) araziler için uygundur. Killi ve su tutan topraklara önerilmez. Şeftali ağacı sökülen yere hemen şeftali fidanı önerilmezken GF 677 anacı üzerine aşılı şeftali fidanı dikilebilir. Aşı uyuşması iyi olup üzerindeki çeşidin verimini olumlu etkiler.
Cadaman
GF 677 anacına göre daha zayıf gelişmektedir. Kök ur nematodlarına dayanıklıdır. Organik maddece fakir, zayıf bünyeli kireçli ve pH’ı yüksek topraklarda kullanılabilir. Ağır taban suyu yüksek topraklara önerilmez ancak taban suyuna GF677 anacından daha fazla dayanır. Şeftali ağacı sökülen yere hemen şeftali fidanı önerilmezken Cadaman anacı üzerine aşılı şeftali fidanı dikilebilir. Üzerindeki çeşidin erken meyveye yatmasını sağlar meyve iriliği ve rengi üzerine olumlu etki eder. Son yıllarda başta Avrupa olmak üzere kullanımı yaygınlaşmaktadır
Garnem (G x N)
Kuvvetli gelişen toprağa bağlanması iyi olan bir anaçtırGF 677 anacı taban suyu yüksek, drenajı iyi olmayan topraklarda asfeksi (kök boğulması)nedeniyle kurumakta, GN anaçları ise Myronbolon (erik)geni taşıdığı için ağır topraklara da uyum sağlamaktadır. Kök ur nematodlarına dayanıklıdır. Yorgun arazilere dikim yapılabilir
Nemaguard
Nemaguard: Kendine verimli nemaguard adı verilen ağaçlardan elde edilmişlerdir. Nematodlara (Melodogyne incognita agrita, M. javanica) dayanıklı, tüm çeşitlerle uyuşması (affinite) iyi, ancak kloroza karşı hassastırlar.
Elma Klon Anaçları
M 9
Üzerindeki çeşidi erken meyveye yatırması ve meyve iriliğini arttırması yönünden mükemmel olması nedeniyle en yaygın kullanılan elma klon anacıdır. Kış soğuklarına ve ağır bünyeli toprak şartlarına dayanıklı olmakla birlikte taban suyu yüksek durgun su bulunan topraklara hassastır.Kök boğazı çürüklüğü(Phytophytora spp) ne dayanıklı fakat ateş yanıklığı(Erwinia amylovora) ve pamuklu bite(Eriosoma Lanigerum) hassastır. Standart çöğür anacının %25-30 u kadar gelişir. Tam verime yattığında bu anaç üzerinde bir elma ağacı 2,5-3m yüksekliğinde taç oluşturur. Kök sisteminin çok hassas ve kırılgan olması sebebiyle mutlaka destek sistemine ihtiyaç duyar. Bu anaç üzerinde dikim mesafeleri sıra üzeri 1-1,2m sıra arası 4 m olacak şekilde dikilebileceği gibi sıra üzeri 40 cm sıra arası mesafe 3m ye kadar düşürülebilir. Bu anaç üzerinde 2-3 yaşlarında 500-1500kg, 5-6 yaşlarında 5-6 ton, tam verim çağı olan 7 ve sonraki yıllarda 9-10 ton ürün almak mümkündür.
M 26
Standart çöğür anacının %35 i kadar gelişen ağaçlar oluşturmaktadır. Üzerindeki çeşidi erken meyveye yatırır. Kış soğuklarına dayanıklı bir anaç olup özellikle spur çeşitler aşılanarak ve destek sistemi kurularak yüksek verimli bahçeler kurulabilir
MM 106
Yarı bodur bir anaçtır. Standart çöğür anacın %50-60’ı kadar gelişir. Kök boğazı çürüklüğü(Phytophytora spp) ne hassas fakat ateş yanıklığı(Erwinia amylovora) ve pamuklu bite(Eriosoma Lanigerum) dayanıklıdır. Ağır bünyeli ve iyi drene edilmemiş topraklarda önerilmemektedir. Kök sistemi iyi geliştiği için desteğe ihtiyaç duymaz. Dikim mesafeleri standart çeşitler aşılandığında sıra üzeri 2-2,5m sıralar arası 3,5-4m spur çeşitler aşılandığında sıra arası 1m ye kadar dikim yapılabilir.
MM 111
Kuvvetli gelişen anaçlardan olup standart çöğür anacının %75-80’i kadar gelişirler. Kuvvetli kök sistemi geliştirdiği için destek sistemine gerek duymaz.Pamuklu bite(Eriosoma Lanigerum) dayanıklı olup, kısmi sulama şartlarında ve kumlu tınlı topraklar için ideal bir anaçtır.Dikim mesafeleri Spur çeşitler aşılandığında sıra üzeri 2-2,5m sıralar arası 4m, standart çeşitler aşılandığında ise sıra üzeri 3-3,5m sıralar arası 4,5-5m olarak dikilebilir
Yabani Elma
Ülkemizde geleneksel olarak kullanılan tohum anacıdır. Kuvvetli çeşitler aşılandığında kuvvetli ağaçlar oluştururlar. Yarı bodur olarak gelişen çeşitler (Scarlet Spur, Red Chief, Starkspur Golden Del. gibi) aşılandığında %30–35 bodurlaşma gözlenir. Çöğür anaçlar kıraç, sulama imkânı az olan ve zayıf topraklarda tercih edilmesi daha doğrudur.
Zararlılar
Kiraz ve Vişne Klon Anaçları
Maxma 14
Prunus mahaleb ve Prunus avium melezi bir kiraz anacıdır. Üzerine aşılanan çeşidin gelişimini %20-30 hızlandırır ve erken verime yatırır. Kuş kirazı(Mazard)anacının %70-75 i kadar ağaç taç haçmi oluşturur. İyi drenajı olan toprakları sever ve ağır topraklarda gelişimi iyi değildir. Yarı nemli bölgeleri ve buharlaşma oranını fazla, yağışın az olduğu bölgeleri sever. Soğuklara dayanıklı bir anaçtır. Phytophtora kök çürüklüğü ve Agrobacterium kök kanserine hassas olup Pseudomonas (dal kanseri ve çürüklük)’a karşı dayanıklıdır.
Cab 6P
Kiraz çeşitleri ile uyumlu ve kolay aşılanıp aşı tutma oranı yüksek olan bir anaçtır. Kuş kirazı(Mazard)anacının %50-60 ı kadar ağaç taç haçmi oluşturur Sık dikim ile birim alana düşen verimi arttırma, erken verime yatırma ve meyve kalitesini arttırma gibi özellikleri vardır. Ağır ve geçirgenliği az olan topraklar için uygundur. Kireçli topraklara dayanıklı ve söküp tekrar dikmeye uygundur. Soğuklara dayanıklı bir anaçtır. Armillaria (ateş yanıklığı)’na hassastır. Verticillium solgunluğu, Phytophtora çürüklüğü ve Agrobacterium (kök kanseri) ‘ne karşı toleranslıdır.
SL 64
Mahalep kökenli bir yarı bodur anaçtır. Mahalep çöğürünün %75-80 i kadar gelişme göstermektedir. Kurak, kumlu, çakıllı taşlı, kireçli topraklara ve havalanması iyi nispeten ağır topraklara da uyum gösterebilir. Yorgun topraklarda da kullanılabilir.
Kuş Kirazı
Ülkemizde yaygın olarak kullanılan bir tohum anacıdır. Soğuklara dayanıklıdır. Verimli, derin, tınlı, geçirgen toprakları tercih eder. pH’ı yüksek, kireçli topraklarda kullanılmamalıdır. Büyük taç yapmaya meyillidir. Bu sebeple dikimden itibaren alçaktan taçlandırma ve geniş açılı dallandırma yapılmalıdır. Yaz aylarında su ihtiyacı yüksektir.
Mahlep
Sulama imkânı olmayan, çakıllı, kumsal arazilerde kullanılması önerilecek bir anaçtır. Kuş kirazına göre daha küçük taç oluşturur. Kuş kirazına göre kirece daha dayanıklıdır. Taban suyu yüksek arazilerde zarar görür.
Erik ve Kayısı Klon Anaçları
Myrobolan C29
Yaygın kullanılan yarı bodur bir anaçtır. Kayısı anacı olarak da kullanılmaktadır. Ağır ve kireçli(%8-9 aktif kireç) topraklara dayanıklıdır. Kök ur nematoduna toleranslıdır.Yüksek verimli bir anaçtır. Yorgun topraklara da uyum sağlayabilmektedir. Çöğür anacının %70-80’ni kadar gelişme göstermektedir. Dikim mesafeleri; sıra üzeri 3-3,5m sıralar arası 4,5-5 m aralık ve mesafeler uygulanabilir.
Pixy
İngiltere’de East Malling Araştırma İstasyonu tarafından St. Julien d’Orleans klon populasyonu arasında bodur anaç olarak elde edilmiştir. Vegetatif olarak (odun çelikleri ile) üretilen bu anaç üzerine aşılı erik çeşitleri erken meyveye yatmakta, daha iri meyveli ve şeker oranı yüksek meyve oluşturmaktadır. Pixy, St.Julien anacına göre % 30 oranında bodurluk sağlamaktadır.
Yabani Erik
Ülkemizde yaygın olarak kullanılan tohum anacıdır. Ağır ve nemli topraklarda olduğu kadar hafif ve kumlu topraklarda da iyi büyürler. Kök ur nematoduna hassas fakat kök boğazı çürüklüğüne karşı dayanıklıdır.
Armut ve Ayva Klon Anaçları
OHF 333
ABD Oregon eyaletinde Old Home x Farmigdale armut çeşitlerinin melezlenmesi ile elde edilmiştir. Standart armut çöğür anacının %55-60 ı arasında ağaç taç hacmi oluşturur. Ateş yanıklığı (Erwinia amylovora) bakteriyel hastalığına dayanıklı, armut pamuklu bitine(Eriosoma Lanigerum) hassastır. Ağır topraklara kısmen dayanıklı olup, kireç oranının yüksek olduğu topraklarda bu anaç kullanılmamalıdır. Üzerindeki çeşidin verimine olumlu yönde etki eder. Bu anaç üzerine aşılı çeşitlerle kurulacak bahçelerde sıra üzeri 3-3,5 m sıralar arası 4,5-5 m aralık ve mesafeler uygulanabilir. Kordon terbiye sistemi uygulanacaksa sıra üzeri dikim mesafesi 1,2-1,5m ye düşürülebilir.
Ba 29
Ayva kökenli yarı bodur bir anaçtır. Standart armut çöğür anacının %55 i kadar ağaç taç hacmi oluşturur. Elmada kullanılan M9 anacı gibi sık dikime uygundur. Ateş yanıklığı (Erwinia amylovora) na kısmen hassas, kloroz, soğuk ve kuraklığa hassastır.
Quince A
Ayva kökenli yarı bodur bir anaçtır. Yabani armudun %30-50’si büyüklüğünde ağaçlar oluşturur. Kireçli topraklarda ve kloroza hassastırlar. Elmada kullanılan M9 anacı gibi sık dikime uygundur
Yabani Armut
Tohum anacıdır. Kuraklığa ve fazla toprak nemine toleranslıdır. Derin, geçirgen ve tınlı topraklar için uygundurlar.
Şeftali Nektarin ve Badem Klon Anaçları
GF 677
Şeftali ve badem melezi bir anaç olup Fransa da INRA araştırma enstitüsünde geliştirilmiştir. Avrupa’da en yaygın kullanılan anaçtır. Kısıtlı sulama şartlarında ve kireçli (% 11 aktif kireç) araziler için uygundur. Killi ve su tutan topraklara önerilmez. Şeftali ağacı sökülen yere hemen şeftali fidanı önerilmezken GF 677 anacı üzerine aşılı şeftali fidanı dikilebilir. Aşı uyuşması iyi olup üzerindeki çeşidin verimini olumlu etkiler.
Cadaman
GF 677 anacına göre daha zayıf gelişmektedir. Kök ur nematodlarına dayanıklıdır. Organik maddece fakir, zayıf bünyeli kireçli ve pH’ı yüksek topraklarda kullanılabilir. Ağır taban suyu yüksek topraklara önerilmez ancak taban suyuna GF677 anacından daha fazla dayanır. Şeftali ağacı sökülen yere hemen şeftali fidanı önerilmezken Cadaman anacı üzerine aşılı şeftali fidanı dikilebilir. Üzerindeki çeşidin erken meyveye yatmasını sağlar meyve iriliği ve rengi üzerine olumlu etki eder. Son yıllarda başta Avrupa olmak üzere kullanımı yaygınlaşmaktadır
Garnem (G x N)
Kuvvetli gelişen toprağa bağlanması iyi olan bir anaçtırGF 677 anacı taban suyu yüksek, drenajı iyi olmayan topraklarda asfeksi (kök boğulması)nedeniyle kurumakta, GN anaçları ise Myronbolon (erik)geni taşıdığı için ağır topraklara da uyum sağlamaktadır. Kök ur nematodlarına dayanıklıdır. Yorgun arazilere dikim yapılabilir
Nemaguard
Nemaguard: Kendine verimli nemaguard adı verilen ağaçlardan elde edilmişlerdir. Nematodlara (Melodogyne incognita agrita, M. javanica) dayanıklı, tüm çeşitlerle uyuşması (affinite) iyi, ancak kloroza karşı hassastırlar.
Elma Klon Anaçları
M 9
Üzerindeki çeşidi erken meyveye yatırması ve meyve iriliğini arttırması yönünden mükemmel olması nedeniyle en yaygın kullanılan elma klon anacıdır. Kış soğuklarına ve ağır bünyeli toprak şartlarına dayanıklı olmakla birlikte taban suyu yüksek durgun su bulunan topraklara hassastır.Kök boğazı çürüklüğü(Phytophytora spp) ne dayanıklı fakat ateş yanıklığı(Erwinia amylovora) ve pamuklu bite(Eriosoma Lanigerum) hassastır. Standart çöğür anacının %25-30 u kadar gelişir. Tam verime yattığında bu anaç üzerinde bir elma ağacı 2,5-3m yüksekliğinde taç oluşturur. Kök sisteminin çok hassas ve kırılgan olması sebebiyle mutlaka destek sistemine ihtiyaç duyar. Bu anaç üzerinde dikim mesafeleri sıra üzeri 1-1,2m sıra arası 4 m olacak şekilde dikilebileceği gibi sıra üzeri 40 cm sıra arası mesafe 3m ye kadar düşürülebilir. Bu anaç üzerinde 2-3 yaşlarında 500-1500kg, 5-6 yaşlarında 5-6 ton, tam verim çağı olan 7 ve sonraki yıllarda 9-10 ton ürün almak mümkündür.
M 26
Standart çöğür anacının %35 i kadar gelişen ağaçlar oluşturmaktadır. Üzerindeki çeşidi erken meyveye yatırır. Kış soğuklarına dayanıklı bir anaç olup özellikle spur çeşitler aşılanarak ve destek sistemi kurularak yüksek verimli bahçeler kurulabilir
MM 106
Yarı bodur bir anaçtır. Standart çöğür anacın %50-60’ı kadar gelişir. Kök boğazı çürüklüğü(Phytophytora spp) ne hassas fakat ateş yanıklığı(Erwinia amylovora) ve pamuklu bite(Eriosoma Lanigerum) dayanıklıdır. Ağır bünyeli ve iyi drene edilmemiş topraklarda önerilmemektedir. Kök sistemi iyi geliştiği için desteğe ihtiyaç duymaz. Dikim mesafeleri standart çeşitler aşılandığında sıra üzeri 2-2,5m sıralar arası 3,5-4m spur çeşitler aşılandığında sıra arası 1m ye kadar dikim yapılabilir.
MM 111
Kuvvetli gelişen anaçlardan olup standart çöğür anacının %75-80’i kadar gelişirler. Kuvvetli kök sistemi geliştirdiği için destek sistemine gerek duymaz.Pamuklu bite(Eriosoma Lanigerum) dayanıklı olup, kısmi sulama şartlarında ve kumlu tınlı topraklar için ideal bir anaçtır.Dikim mesafeleri Spur çeşitler aşılandığında sıra üzeri 2-2,5m sıralar arası 4m, standart çeşitler aşılandığında ise sıra üzeri 3-3,5m sıralar arası 4,5-5m olarak dikilebilir
Yabani Elma
Ülkemizde geleneksel olarak kullanılan tohum anacıdır. Kuvvetli çeşitler aşılandığında kuvvetli ağaçlar oluştururlar. Yarı bodur olarak gelişen çeşitler (Scarlet Spur, Red Chief, Starkspur Golden Del. gibi) aşılandığında %30–35 bodurlaşma gözlenir. Çöğür anaçlar kıraç, sulama imkânı az olan ve zayıf topraklarda tercih edilmesi daha doğrudur.
Sulama
Kiraz ve Vişne Klon Anaçları
Maxma 14
Prunus mahaleb ve Prunus avium melezi bir kiraz anacıdır. Üzerine aşılanan çeşidin gelişimini %20-30 hızlandırır ve erken verime yatırır. Kuş kirazı(Mazard)anacının %70-75 i kadar ağaç taç haçmi oluşturur. İyi drenajı olan toprakları sever ve ağır topraklarda gelişimi iyi değildir. Yarı nemli bölgeleri ve buharlaşma oranını fazla, yağışın az olduğu bölgeleri sever. Soğuklara dayanıklı bir anaçtır. Phytophtora kök çürüklüğü ve Agrobacterium kök kanserine hassas olup Pseudomonas (dal kanseri ve çürüklük)’a karşı dayanıklıdır.
Cab 6P
Kiraz çeşitleri ile uyumlu ve kolay aşılanıp aşı tutma oranı yüksek olan bir anaçtır. Kuş kirazı(Mazard)anacının %50-60 ı kadar ağaç taç haçmi oluşturur Sık dikim ile birim alana düşen verimi arttırma, erken verime yatırma ve meyve kalitesini arttırma gibi özellikleri vardır. Ağır ve geçirgenliği az olan topraklar için uygundur. Kireçli topraklara dayanıklı ve söküp tekrar dikmeye uygundur. Soğuklara dayanıklı bir anaçtır. Armillaria (ateş yanıklığı)’na hassastır. Verticillium solgunluğu, Phytophtora çürüklüğü ve Agrobacterium (kök kanseri) ‘ne karşı toleranslıdır.
SL 64
Mahalep kökenli bir yarı bodur anaçtır. Mahalep çöğürünün %75-80 i kadar gelişme göstermektedir. Kurak, kumlu, çakıllı taşlı, kireçli topraklara ve havalanması iyi nispeten ağır topraklara da uyum gösterebilir. Yorgun topraklarda da kullanılabilir.
Kuş Kirazı
Ülkemizde yaygın olarak kullanılan bir tohum anacıdır. Soğuklara dayanıklıdır. Verimli, derin, tınlı, geçirgen toprakları tercih eder. pH’ı yüksek, kireçli topraklarda kullanılmamalıdır. Büyük taç yapmaya meyillidir. Bu sebeple dikimden itibaren alçaktan taçlandırma ve geniş açılı dallandırma yapılmalıdır. Yaz aylarında su ihtiyacı yüksektir.
Mahlep
Sulama imkânı olmayan, çakıllı, kumsal arazilerde kullanılması önerilecek bir anaçtır. Kuş kirazına göre daha küçük taç oluşturur. Kuş kirazına göre kirece daha dayanıklıdır. Taban suyu yüksek arazilerde zarar görür.
Erik ve Kayısı Klon Anaçları
Myrobolan C29
Yaygın kullanılan yarı bodur bir anaçtır. Kayısı anacı olarak da kullanılmaktadır. Ağır ve kireçli(%8-9 aktif kireç) topraklara dayanıklıdır. Kök ur nematoduna toleranslıdır.Yüksek verimli bir anaçtır. Yorgun topraklara da uyum sağlayabilmektedir. Çöğür anacının %70-80’ni kadar gelişme göstermektedir. Dikim mesafeleri; sıra üzeri 3-3,5m sıralar arası 4,5-5 m aralık ve mesafeler uygulanabilir.
Pixy
İngiltere’de East Malling Araştırma İstasyonu tarafından St. Julien d’Orleans klon populasyonu arasında bodur anaç olarak elde edilmiştir. Vegetatif olarak (odun çelikleri ile) üretilen bu anaç üzerine aşılı erik çeşitleri erken meyveye yatmakta, daha iri meyveli ve şeker oranı yüksek meyve oluşturmaktadır. Pixy, St.Julien anacına göre % 30 oranında bodurluk sağlamaktadır.
Yabani Erik
Ülkemizde yaygın olarak kullanılan tohum anacıdır. Ağır ve nemli topraklarda olduğu kadar hafif ve kumlu topraklarda da iyi büyürler. Kök ur nematoduna hassas fakat kök boğazı çürüklüğüne karşı dayanıklıdır.
Armut ve Ayva Klon Anaçları
OHF 333
ABD Oregon eyaletinde Old Home x Farmigdale armut çeşitlerinin melezlenmesi ile elde edilmiştir. Standart armut çöğür anacının %55-60 ı arasında ağaç taç hacmi oluşturur. Ateş yanıklığı (Erwinia amylovora) bakteriyel hastalığına dayanıklı, armut pamuklu bitine(Eriosoma Lanigerum) hassastır. Ağır topraklara kısmen dayanıklı olup, kireç oranının yüksek olduğu topraklarda bu anaç kullanılmamalıdır. Üzerindeki çeşidin verimine olumlu yönde etki eder. Bu anaç üzerine aşılı çeşitlerle kurulacak bahçelerde sıra üzeri 3-3,5 m sıralar arası 4,5-5 m aralık ve mesafeler uygulanabilir. Kordon terbiye sistemi uygulanacaksa sıra üzeri dikim mesafesi 1,2-1,5m ye düşürülebilir.
Ba 29
Ayva kökenli yarı bodur bir anaçtır. Standart armut çöğür anacının %55 i kadar ağaç taç hacmi oluşturur. Elmada kullanılan M9 anacı gibi sık dikime uygundur. Ateş yanıklığı (Erwinia amylovora) na kısmen hassas, kloroz, soğuk ve kuraklığa hassastır.
Quince A
Ayva kökenli yarı bodur bir anaçtır. Yabani armudun %30-50’si büyüklüğünde ağaçlar oluşturur. Kireçli topraklarda ve kloroza hassastırlar. Elmada kullanılan M9 anacı gibi sık dikime uygundur
Yabani Armut
Tohum anacıdır. Kuraklığa ve fazla toprak nemine toleranslıdır. Derin, geçirgen ve tınlı topraklar için uygundurlar.
Şeftali Nektarin ve Badem Klon Anaçları
GF 677
Şeftali ve badem melezi bir anaç olup Fransa da INRA araştırma enstitüsünde geliştirilmiştir. Avrupa’da en yaygın kullanılan anaçtır. Kısıtlı sulama şartlarında ve kireçli (% 11 aktif kireç) araziler için uygundur. Killi ve su tutan topraklara önerilmez. Şeftali ağacı sökülen yere hemen şeftali fidanı önerilmezken GF 677 anacı üzerine aşılı şeftali fidanı dikilebilir. Aşı uyuşması iyi olup üzerindeki çeşidin verimini olumlu etkiler.
Cadaman
GF 677 anacına göre daha zayıf gelişmektedir. Kök ur nematodlarına dayanıklıdır. Organik maddece fakir, zayıf bünyeli kireçli ve pH’ı yüksek topraklarda kullanılabilir. Ağır taban suyu yüksek topraklara önerilmez ancak taban suyuna GF677 anacından daha fazla dayanır. Şeftali ağacı sökülen yere hemen şeftali fidanı önerilmezken Cadaman anacı üzerine aşılı şeftali fidanı dikilebilir. Üzerindeki çeşidin erken meyveye yatmasını sağlar meyve iriliği ve rengi üzerine olumlu etki eder. Son yıllarda başta Avrupa olmak üzere kullanımı yaygınlaşmaktadır
Garnem (G x N)
Kuvvetli gelişen toprağa bağlanması iyi olan bir anaçtırGF 677 anacı taban suyu yüksek, drenajı iyi olmayan topraklarda asfeksi (kök boğulması)nedeniyle kurumakta, GN anaçları ise Myronbolon (erik)geni taşıdığı için ağır topraklara da uyum sağlamaktadır. Kök ur nematodlarına dayanıklıdır. Yorgun arazilere dikim yapılabilir
Nemaguard
Nemaguard: Kendine verimli nemaguard adı verilen ağaçlardan elde edilmişlerdir. Nematodlara (Melodogyne incognita agrita, M. javanica) dayanıklı, tüm çeşitlerle uyuşması (affinite) iyi, ancak kloroza karşı hassastırlar.
Elma Klon Anaçları
M 9
Üzerindeki çeşidi erken meyveye yatırması ve meyve iriliğini arttırması yönünden mükemmel olması nedeniyle en yaygın kullanılan elma klon anacıdır. Kış soğuklarına ve ağır bünyeli toprak şartlarına dayanıklı olmakla birlikte taban suyu yüksek durgun su bulunan topraklara hassastır.Kök boğazı çürüklüğü(Phytophytora spp) ne dayanıklı fakat ateş yanıklığı(Erwinia amylovora) ve pamuklu bite(Eriosoma Lanigerum) hassastır. Standart çöğür anacının %25-30 u kadar gelişir. Tam verime yattığında bu anaç üzerinde bir elma ağacı 2,5-3m yüksekliğinde taç oluşturur. Kök sisteminin çok hassas ve kırılgan olması sebebiyle mutlaka destek sistemine ihtiyaç duyar. Bu anaç üzerinde dikim mesafeleri sıra üzeri 1-1,2m sıra arası 4 m olacak şekilde dikilebileceği gibi sıra üzeri 40 cm sıra arası mesafe 3m ye kadar düşürülebilir. Bu anaç üzerinde 2-3 yaşlarında 500-1500kg, 5-6 yaşlarında 5-6 ton, tam verim çağı olan 7 ve sonraki yıllarda 9-10 ton ürün almak mümkündür.
M 26
Standart çöğür anacının %35 i kadar gelişen ağaçlar oluşturmaktadır. Üzerindeki çeşidi erken meyveye yatırır. Kış soğuklarına dayanıklı bir anaç olup özellikle spur çeşitler aşılanarak ve destek sistemi kurularak yüksek verimli bahçeler kurulabilir
MM 106
Yarı bodur bir anaçtır. Standart çöğür anacın %50-60’ı kadar gelişir. Kök boğazı çürüklüğü(Phytophytora spp) ne hassas fakat ateş yanıklığı(Erwinia amylovora) ve pamuklu bite(Eriosoma Lanigerum) dayanıklıdır. Ağır bünyeli ve iyi drene edilmemiş topraklarda önerilmemektedir. Kök sistemi iyi geliştiği için desteğe ihtiyaç duymaz. Dikim mesafeleri standart çeşitler aşılandığında sıra üzeri 2-2,5m sıralar arası 3,5-4m spur çeşitler aşılandığında sıra arası 1m ye kadar dikim yapılabilir.
MM 111
Kuvvetli gelişen anaçlardan olup standart çöğür anacının %75-80’i kadar gelişirler. Kuvvetli kök sistemi geliştirdiği için destek sistemine gerek duymaz.Pamuklu bite(Eriosoma Lanigerum) dayanıklı olup, kısmi sulama şartlarında ve kumlu tınlı topraklar için ideal bir anaçtır.Dikim mesafeleri Spur çeşitler aşılandığında sıra üzeri 2-2,5m sıralar arası 4m, standart çeşitler aşılandığında ise sıra üzeri 3-3,5m sıralar arası 4,5-5m olarak dikilebilir
Yabani Elma
Ülkemizde geleneksel olarak kullanılan tohum anacıdır. Kuvvetli çeşitler aşılandığında kuvvetli ağaçlar oluştururlar. Yarı bodur olarak gelişen çeşitler (Scarlet Spur, Red Chief, Starkspur Golden Del. gibi) aşılandığında %30–35 bodurlaşma gözlenir. Çöğür anaçlar kıraç, sulama imkânı az olan ve zayıf topraklarda tercih edilmesi daha doğrudur.
Gübreleme
Kiraz ve Vişne Klon Anaçları
Maxma 14
Prunus mahaleb ve Prunus avium melezi bir kiraz anacıdır. Üzerine aşılanan çeşidin gelişimini %20-30 hızlandırır ve erken verime yatırır. Kuş kirazı(Mazard)anacının %70-75 i kadar ağaç taç haçmi oluşturur. İyi drenajı olan toprakları sever ve ağır topraklarda gelişimi iyi değildir. Yarı nemli bölgeleri ve buharlaşma oranını fazla, yağışın az olduğu bölgeleri sever. Soğuklara dayanıklı bir anaçtır. Phytophtora kök çürüklüğü ve Agrobacterium kök kanserine hassas olup Pseudomonas (dal kanseri ve çürüklük)’a karşı dayanıklıdır.
Cab 6P
Kiraz çeşitleri ile uyumlu ve kolay aşılanıp aşı tutma oranı yüksek olan bir anaçtır. Kuş kirazı(Mazard)anacının %50-60 ı kadar ağaç taç haçmi oluşturur Sık dikim ile birim alana düşen verimi arttırma, erken verime yatırma ve meyve kalitesini arttırma gibi özellikleri vardır. Ağır ve geçirgenliği az olan topraklar için uygundur. Kireçli topraklara dayanıklı ve söküp tekrar dikmeye uygundur. Soğuklara dayanıklı bir anaçtır. Armillaria (ateş yanıklığı)’na hassastır. Verticillium solgunluğu, Phytophtora çürüklüğü ve Agrobacterium (kök kanseri) ‘ne karşı toleranslıdır.
SL 64
Mahalep kökenli bir yarı bodur anaçtır. Mahalep çöğürünün %75-80 i kadar gelişme göstermektedir. Kurak, kumlu, çakıllı taşlı, kireçli topraklara ve havalanması iyi nispeten ağır topraklara da uyum gösterebilir. Yorgun topraklarda da kullanılabilir.
Kuş Kirazı
Ülkemizde yaygın olarak kullanılan bir tohum anacıdır. Soğuklara dayanıklıdır. Verimli, derin, tınlı, geçirgen toprakları tercih eder. pH’ı yüksek, kireçli topraklarda kullanılmamalıdır. Büyük taç yapmaya meyillidir. Bu sebeple dikimden itibaren alçaktan taçlandırma ve geniş açılı dallandırma yapılmalıdır. Yaz aylarında su ihtiyacı yüksektir.
Mahlep
Sulama imkânı olmayan, çakıllı, kumsal arazilerde kullanılması önerilecek bir anaçtır. Kuş kirazına göre daha küçük taç oluşturur. Kuş kirazına göre kirece daha dayanıklıdır. Taban suyu yüksek arazilerde zarar görür.
Erik ve Kayısı Klon Anaçları
Myrobolan C29
Yaygın kullanılan yarı bodur bir anaçtır. Kayısı anacı olarak da kullanılmaktadır. Ağır ve kireçli(%8-9 aktif kireç) topraklara dayanıklıdır. Kök ur nematoduna toleranslıdır.Yüksek verimli bir anaçtır. Yorgun topraklara da uyum sağlayabilmektedir. Çöğür anacının %70-80’ni kadar gelişme göstermektedir. Dikim mesafeleri; sıra üzeri 3-3,5m sıralar arası 4,5-5 m aralık ve mesafeler uygulanabilir.
Pixy
İngiltere’de East Malling Araştırma İstasyonu tarafından St. Julien d’Orleans klon populasyonu arasında bodur anaç olarak elde edilmiştir. Vegetatif olarak (odun çelikleri ile) üretilen bu anaç üzerine aşılı erik çeşitleri erken meyveye yatmakta, daha iri meyveli ve şeker oranı yüksek meyve oluşturmaktadır. Pixy, St.Julien anacına göre % 30 oranında bodurluk sağlamaktadır.
Yabani Erik
Ülkemizde yaygın olarak kullanılan tohum anacıdır. Ağır ve nemli topraklarda olduğu kadar hafif ve kumlu topraklarda da iyi büyürler. Kök ur nematoduna hassas fakat kök boğazı çürüklüğüne karşı dayanıklıdır.
Armut ve Ayva Klon Anaçları
OHF 333
ABD Oregon eyaletinde Old Home x Farmigdale armut çeşitlerinin melezlenmesi ile elde edilmiştir. Standart armut çöğür anacının %55-60 ı arasında ağaç taç hacmi oluşturur. Ateş yanıklığı (Erwinia amylovora) bakteriyel hastalığına dayanıklı, armut pamuklu bitine(Eriosoma Lanigerum) hassastır. Ağır topraklara kısmen dayanıklı olup, kireç oranının yüksek olduğu topraklarda bu anaç kullanılmamalıdır. Üzerindeki çeşidin verimine olumlu yönde etki eder. Bu anaç üzerine aşılı çeşitlerle kurulacak bahçelerde sıra üzeri 3-3,5 m sıralar arası 4,5-5 m aralık ve mesafeler uygulanabilir. Kordon terbiye sistemi uygulanacaksa sıra üzeri dikim mesafesi 1,2-1,5m ye düşürülebilir.
Ba 29
Ayva kökenli yarı bodur bir anaçtır. Standart armut çöğür anacının %55 i kadar ağaç taç hacmi oluşturur. Elmada kullanılan M9 anacı gibi sık dikime uygundur. Ateş yanıklığı (Erwinia amylovora) na kısmen hassas, kloroz, soğuk ve kuraklığa hassastır.
Quince A
Ayva kökenli yarı bodur bir anaçtır. Yabani armudun %30-50’si büyüklüğünde ağaçlar oluşturur. Kireçli topraklarda ve kloroza hassastırlar. Elmada kullanılan M9 anacı gibi sık dikime uygundur
Yabani Armut
Tohum anacıdır. Kuraklığa ve fazla toprak nemine toleranslıdır. Derin, geçirgen ve tınlı topraklar için uygundurlar.
Şeftali Nektarin ve Badem Klon Anaçları
GF 677
Şeftali ve badem melezi bir anaç olup Fransa da INRA araştırma enstitüsünde geliştirilmiştir. Avrupa’da en yaygın kullanılan anaçtır. Kısıtlı sulama şartlarında ve kireçli (% 11 aktif kireç) araziler için uygundur. Killi ve su tutan topraklara önerilmez. Şeftali ağacı sökülen yere hemen şeftali fidanı önerilmezken GF 677 anacı üzerine aşılı şeftali fidanı dikilebilir. Aşı uyuşması iyi olup üzerindeki çeşidin verimini olumlu etkiler.
Cadaman
GF 677 anacına göre daha zayıf gelişmektedir. Kök ur nematodlarına dayanıklıdır. Organik maddece fakir, zayıf bünyeli kireçli ve pH’ı yüksek topraklarda kullanılabilir. Ağır taban suyu yüksek topraklara önerilmez ancak taban suyuna GF677 anacından daha fazla dayanır. Şeftali ağacı sökülen yere hemen şeftali fidanı önerilmezken Cadaman anacı üzerine aşılı şeftali fidanı dikilebilir. Üzerindeki çeşidin erken meyveye yatmasını sağlar meyve iriliği ve rengi üzerine olumlu etki eder. Son yıllarda başta Avrupa olmak üzere kullanımı yaygınlaşmaktadır
Garnem (G x N)
Kuvvetli gelişen toprağa bağlanması iyi olan bir anaçtırGF 677 anacı taban suyu yüksek, drenajı iyi olmayan topraklarda asfeksi (kök boğulması)nedeniyle kurumakta, GN anaçları ise Myronbolon (erik)geni taşıdığı için ağır topraklara da uyum sağlamaktadır. Kök ur nematodlarına dayanıklıdır. Yorgun arazilere dikim yapılabilir
Nemaguard
Nemaguard: Kendine verimli nemaguard adı verilen ağaçlardan elde edilmişlerdir. Nematodlara (Melodogyne incognita agrita, M. javanica) dayanıklı, tüm çeşitlerle uyuşması (affinite) iyi, ancak kloroza karşı hassastırlar.
Elma Klon Anaçları
M 9
Üzerindeki çeşidi erken meyveye yatırması ve meyve iriliğini arttırması yönünden mükemmel olması nedeniyle en yaygın kullanılan elma klon anacıdır. Kış soğuklarına ve ağır bünyeli toprak şartlarına dayanıklı olmakla birlikte taban suyu yüksek durgun su bulunan topraklara hassastır.Kök boğazı çürüklüğü(Phytophytora spp) ne dayanıklı fakat ateş yanıklığı(Erwinia amylovora) ve pamuklu bite(Eriosoma Lanigerum) hassastır. Standart çöğür anacının %25-30 u kadar gelişir. Tam verime yattığında bu anaç üzerinde bir elma ağacı 2,5-3m yüksekliğinde taç oluşturur. Kök sisteminin çok hassas ve kırılgan olması sebebiyle mutlaka destek sistemine ihtiyaç duyar. Bu anaç üzerinde dikim mesafeleri sıra üzeri 1-1,2m sıra arası 4 m olacak şekilde dikilebileceği gibi sıra üzeri 40 cm sıra arası mesafe 3m ye kadar düşürülebilir. Bu anaç üzerinde 2-3 yaşlarında 500-1500kg, 5-6 yaşlarında 5-6 ton, tam verim çağı olan 7 ve sonraki yıllarda 9-10 ton ürün almak mümkündür.
M 26
Standart çöğür anacının %35 i kadar gelişen ağaçlar oluşturmaktadır. Üzerindeki çeşidi erken meyveye yatırır. Kış soğuklarına dayanıklı bir anaç olup özellikle spur çeşitler aşılanarak ve destek sistemi kurularak yüksek verimli bahçeler kurulabilir
MM 106
Yarı bodur bir anaçtır. Standart çöğür anacın %50-60’ı kadar gelişir. Kök boğazı çürüklüğü(Phytophytora spp) ne hassas fakat ateş yanıklığı(Erwinia amylovora) ve pamuklu bite(Eriosoma Lanigerum) dayanıklıdır. Ağır bünyeli ve iyi drene edilmemiş topraklarda önerilmemektedir. Kök sistemi iyi geliştiği için desteğe ihtiyaç duymaz. Dikim mesafeleri standart çeşitler aşılandığında sıra üzeri 2-2,5m sıralar arası 3,5-4m spur çeşitler aşılandığında sıra arası 1m ye kadar dikim yapılabilir.
MM 111
Kuvvetli gelişen anaçlardan olup standart çöğür anacının %75-80’i kadar gelişirler. Kuvvetli kök sistemi geliştirdiği için destek sistemine gerek duymaz.Pamuklu bite(Eriosoma Lanigerum) dayanıklı olup, kısmi sulama şartlarında ve kumlu tınlı topraklar için ideal bir anaçtır.Dikim mesafeleri Spur çeşitler aşılandığında sıra üzeri 2-2,5m sıralar arası 4m, standart çeşitler aşılandığında ise sıra üzeri 3-3,5m sıralar arası 4,5-5m olarak dikilebilir
Yabani Elma
Ülkemizde geleneksel olarak kullanılan tohum anacıdır. Kuvvetli çeşitler aşılandığında kuvvetli ağaçlar oluştururlar. Yarı bodur olarak gelişen çeşitler (Scarlet Spur, Red Chief, Starkspur Golden Del. gibi) aşılandığında %30–35 bodurlaşma gözlenir. Çöğür anaçlar kıraç, sulama imkânı az olan ve zayıf topraklarda tercih edilmesi daha doğrudur.